Robocze spotkanie Krakowskiego Cechu
Bezpośrednio po Światowych Dniach Młodzieży w Krakowie i mimo okresu wakacyjnego (ze względu na „pilność” tematu) w poniedziałek 1 sierpnia odbyło się robocze spotkanie członków naszego cechu zduńskiego poświęcone omówieniu propozycji najbliższych działań wokół problemu zakazu spalania paliw stałych. Nie miałaby sensu reaktywacja naszego starego o ponad 600 letniej tradycji cechu zduńskiego, jeżeli nie oznaczałaby ona równocześnie zobowiązania do działań w kierunku przywrócenia zduństwu należnego mu miejsca w energetyce grzewczej i to w dodatku opartej dziś na spalaniu drewna – biomasy jako naszego największego polskiego OZE. Chcąc zaś przywrócić zdunom należne miejsce w budowie pokojowych instalacji grzewczych domów mieszkalnych, musimy potrafić przedstawić tym wszystkim którzy chcą totalnego zakazu palenia węglem i drewnem, inną bardziej zrównoważoną i możliwą do zrealizowania propozycję wykorzystania biomasy – drewna do ogrzewania domów w sposób ekologiczny.
Chcąc podołać temu zadaniu musimy w możliwie najkrótszym czasie przygotować się do budowy nowych spełniających już współczesne normy emisyjne palenisk piecowych i kominkowych opalanych drewnem – biomasą, które gwarantowały by najniższy europejski poziom emisji i to nie tylko w deklaracji producenta, ale zwłaszcza podczas ich praktycznego użytkowania podczas palenia.
Na spotkaniu omówiliśmy sposoby ich konstrukcyjnego zabezpieczania przed możliwością „złego” użytkowania a także konieczność wprowadzenia dodatkowych warunków bezpieczeństwa w tym przywrócenia prawa dopuszczającego do budowania ich tylko przez uprawnione osoby certyfikowane, oraz wprowadzenie skutecznego systemu kontroli wg zasad sprawdzonych w innych krajach europejskich. Skoro w tak wielu krajach europejskich udało się wprowadzić zasady regulujące, które skutecznie w praktyce gwarantują czyste ekologiczne spalanie drewna – biomasy we współczesnych paleniskach piecowych i kominkowych, to dlaczego wprowadzenie podobnych zasad w Krakowie i w Polsce nie miałoby zabezpieczyć także i nas przed zanieczyszczaniem powietrza wytwarzanym dotąd przez stare, nieekologiczne paleniska?
Wprowadzenie tego rodzaju nowoczesnych, europejskich rozwiązań, pozwoliłoby także ustrzec branżę zduńską przed jej degradacją, dając jej tym samym nowy impuls do dynamicznego rozwoju. Zważywszy zaś, że nasza zduńska propozycja ogrzewania domów to zarazem najtańsze, najzdrowsze a zarazem najpiękniejsze ciepło, to wprowadzenie tych nowoczesnych rozwiązań stworzyłoby lepsze warunki do większego rozwoju nowoczesnej energetyki cieplnej opartej o OZE! To olbrzymie zadanie a zarazem szansa rozwoju naszej wielowiekowej branży zduńskiej.
Aby temu podołać, cech powinien:
1. Doprowadzić do zmiany Uchwały Sejmiku Małopolskiego zakazującej spalania paliw stałych w tym drewna, bo w przeciwnym razie wejście tej uchwały w Zycie w X 2019 roku będzie oznaczało koniec zawodu zdunów w Krakowie a prawdopodobnie w najbliższych latach także w innych rejonach kraju.
2. Doprowadzić jako zasada do regulacji a w Krakowie uchwalenia takich zmian, które wprowadziły by ekologiczne normy na dopuszczalnym określonym poziomie emisji obejmujące zwłaszcza CO i pyły Pm a także sprawność instalacji grzewczych wzorując się na obowiązujących już w krajach europejskich regulacjach.
Przyjęcie tego typu rozwiązań pozwoliłoby realnie zabezpieczyć wymagany poziom jakości powietrza w Krakowie a równocześnie pozwoliłoby na dalsze funkcjonowanie i rozwijanie rzemiosła zduńskiego. Taki sposób rozwiązania problemu niskiej emisji, zapobiegł by także wzrostowi bezrobocia i zubożenia – wykluczenia społecznego, które było by konsekwencją po likwidacji zawodu zduńskiego, przy wejściu w życie uchwalonej ustawy.
Zagroziłoby to też wzrostem wykluczenia ekonomicznego licznej grupy najuboższych mieszkańców miasta, którzy zostaliby pozbawieni najtańszego źródła ogrzewania domów drewnem. Wprowadzenie proponowanego sposobu działania, umożliwiłoby także objęcie systemem wsparcia wymianę starych palenisk na paliwa stałe na nowoczesne, spełniające najwyższe europejskie standardy emisyjne, gdzie pokojowe piece i kominki spalały by wyłącznie drewno – biomasę drzewną.
3. Wprowadzić system dokształcania zawodowego zdunów, który przygotowałby branżę do sprostania nowym wymaganiom technicznym i ekologicznym budowanych urządzeń grzewczych typu piece pokojowe i kominki grzewcze. Umożliwiłoby to wykonującym zawód zduński uzyskanie stosownych uprawnień tytułów czeladniczych i mistrzowskich uprawniających do wykonywania zawodu także po spodziewanym wejściu w życie nowego prawa o wykonywaniu zawodów rzemieślniczych.
4. Umożliwić młodocianym w ramach systemu szkolenia dualnego praktycznej nauki zawodu zduna w uprawnionych do tego zakładach mistrzowskich, przywracając w ten sposób tradycję i sprawdzoną zasadę szkolenia zawodowego opartą na relacji „mistrz – uczeń”.
5. Rozwijać innowacyjne technologie zduńskie pokojowych pieców i kominków grzewczych, prowadzić i wspierać rozwój ośrodków badawczych i szkoleniowych, rozwijać współpracę branżową w wymiarze międzynarodowej wymiany doświadczeń i zrównoważonego handlu.
W budowanych przez siebie nowoczesnych instalacjach grzewczych domów mieszkalnych, wprowadzić najnowsze europejskie rozwiązania techniczne które będą:
a) Zabezpieczały najniższy określony jako wymagany ze względów ekologicznych europejski poziom emisji, który już został zaproponowany przez współpracujące z branżą zduńska środowiska naukowe skupione zwłaszcza w krakowskiej Fundacji na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Człowiek – Środowisko – Ekonomia. (Najbliższa konferencja naukowa na ten temat planowana jest w Krakowie na 8 - 9 grudnia 2016 r.).
b) Gwarantowały w praktyce użytkowania określany przez producentów poziom emisji, poprzez zabezpieczenie paleniska przed możliwością niewłaściwego użytkowania zwłaszcza dzięki:
1. wprowadzenia do stosowania nowoczesnych palenisk umożliwi … spalanie zwłaszcza drewna – biomasy drzewnej (z tzw. rusztem płaskim),
2. stosowaniu dedykowanych do danego urządzenia grzewczego elektronicznych sterowników procesu spalania, wyposażonych w funkcje monitorujące umożliwiające określonym służbom kontrolę procesów spalania,
3. stosowaniu akumulujących kolektorów ciepła wspomagających odpylanie spalin, lepsze parametry spalania w wyższej temperaturze, a także filtrów i elektrofiltrów zwłaszcza w urządzeniach typu kominkowego,
4. dopuszczeniu do budowy urządzeń grzewczych domów mieszkalnych wyłącznie uprawniających posiadających certyfikat rzemieślników – Mistrzów i Czeladników.
6. Promować rozwój najnowszej generacji technologii budowy pokojowych pieców grzewczych i kominków, które będą gwarantowały mieszkańcom nie tylko piękne i zdrowe ciepło, ale również podczas praktycznego użytkowania spełnienie najwyższych standardów ekologicznego czystego spalania drewna - biomasy, przyczyniając się tym samym do zdecydowanego rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii w ogólnym bilansie energetycznym kraju, przesuwając nasz kraj do czołówki krajów rozwiniętych w stosowaniu OZE.
Rozwój wykorzystania naszego największego potencjału odnawialnej energii jakim jest drewno polskich lasów – to również istotne zadanie do którego skutecznie mogłaby przyczynić się współczesna branża zduńska, upowszechniając obok kominków stosowanie pokojowych pieców grzewczych domów opalanych odpadowym drewnem energetycznym. Zracjonalizowałoby to także lepsze wykorzystanie zasobów leśnych przyczyniając się do przesunięcia spalania biomasy z energetyki przemysłowej do rozproszonej energetyki – domów mieszkalnych.
7. Zabezpieczyć energetycznie najbiedniejszych mieszkańców dając im najtańsze źródło ciepła, przebudowując dawne kominki i stare węglowe piece kaflowe na nowoczesne, oparte na spalaniu wyłącznie biomasy drzewnej – drewna energetycznego, oczywiście na określonym ekologicznym poziomie.
8. Dawać możliwość zabezpieczenia zachowania dziedzictwa kulturowego narodu, poprzez wykorzystanie prac restauracyjnych i odbudowy zabytkowych pieców historycznych.
Starszy Cechu
mgr Jacek Ręka