Powoli kończący się rok przyniósł nam w wielu województwach wprowadzenie kolejnych ograniczeń, które mają swoje źródła w uchwałach antysmogowych dotyczących użytkowania urządzeń grzewczych. W przypadku kominków ograniczenia te często stawiają inwestora, który chce nadal cieszyć się kominkiem, przed koniecznością modernizacji. Modernizacja ta polega na wymianie starego kominka na taki, który spełnia wymogi ekoprojektu, lub na doposażeniu go w urządzenie redukujące emisję pyłu do wartości określonych w punkcie 2 lit. a II Rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. (50 mg/m³ przy otwartej komorze lub 40 mg/m³ przy zamkniętej, z wyłączeniem urządzeń spalających pellet, gdzie dopuszczalna wartość wynosi 20 mg/m³). O ile pierwsze rozwiązanie jest jasne i nie budzi wątpliwości, to drugie budzi już wątpliwości – w dużej mierze z powodu ograniczonej liczby rozwiązań dostępnych na polskim rynku oraz braku konkretnej i rzetelnej informacji.
Więcej artykułów o podobnej tematyce w dziale: EKOLOGIA
Urządzenia redukujące emisję pyłów - co to jest?
W pierwszej kolejności należałoby określić, co ustawodawca ma na myśli, pisząc o urządzeniu redukującym emisję pyłu. Z racji braku ustawowej definicji, słuszne jest przyjęcie definicji Głównego Urzędu Statystycznego, który określa to jako zespół urządzeń niezbędnych do wydzielenia i usunięcia pyłu z gazów odlotowych. W tym kontekście ważne jest zaznaczenie, że sama optymalizacja pracy kominka poprzez zainstalowanie nasady optymalizującej ciąg, w świetle wymogów uchwały antysmogowej, jest niewystarczająca – nawet jeśli byłaby to nasada mechaniczna działająca niezależnie od tego, czy wiatr wieje, czy nie. Poprawa ciągu doprowadzi maksymalnie do tego, że urządzenie będzie działać optymalnie/laboratoryjnie z minimalną emisją pyłów dla danego urządzenia, ale nie będziemy mieć de facto do czynienia z wydzieleniem i usunięciem pyłu z gazów odlotowych.
Elektrofiltry a wymagania antysmogowe
Urządzenia, które przeprowadzają proces wydzielania i usuwania pyłów, dzielimy zasadniczo na dwie grupy: mokre i suche. Wśród tych urządzeń mamy takie, które wykorzystują filtrację, siłę grawitacji, bezwładności, odśrodkową oraz siłę elektrostatyczną. Urządzenia wykorzystujące ten ostatni rodzaj siły zdecydowanie dominują w przypadku redukcji emisji z kominków. Oczywiście każda technologia posiada swoje zalety i wady, ale z punktu widzenia inwestora, który został „przymuszony” do modernizacji, najważniejszym pytaniem jest, czy będzie mógł dalej użytkować swój kominek po zamontowaniu urządzenia. Odpowiedź na to pytanie zawarta jest we wzorze:
S = SK(1- η )
Gdzie:
S – stężenie pyłów na końcu układu
Sk- stężenie pyłów na wylocie z kominka
η – sprawność urządzenia redukującego
Jeżeli S da wartość poniżej określonych w ekoprojekcie (50, 40 lub 20 mg/m³ w zależności od urządzenia), to odpowiedź jest twierdząca. W wykonaniu takich obliczeń największym problemem jest często brak informacji o stężeniu ze starego kominka oraz określenie sprawności urządzenia redukującego stężenie, podawanej przez producenta. Jednak można tu dokonać pewnych uproszczeń, korzystając z rzetelnego i kompleksowego sprawozdania przygotowanego przez Instytut Technologii Paliw Energi w Zabrzu na zlecenie Województwa Małopolskiego z grudnia 2022 roku dotyczącego redukcji emisji pyłów. Dotyczy ono kominków wyprodukowanych po 2010 roku w Europie, które bazują na nowych normach zharmonizowanych spełniających BAT (Best Available Techniques). Można przyjąć, że żadne z takich urządzeń nie powinno przekraczać granicznej wartości 170 mg/m³. Zatem elektrofiltr o sprawności redukcji na poziomie 70% rozwiąże problem.
Elektrofiltr ESP-10 firmy Almeva
W 2020 roku firma Almeva Poland wprowadziła na rynek polski elektrofiltr Exodraft ESP-10, który w tym samym roku zdobył wyróżnienie przyznawane przez Świat Kominków – Zielony Płomień. Urządzenie to wykorzystuje wspomnianą siłę elektrostatyczną, działając na zasadzie wyładowania koronowego – naładowując dodatnio cząstki pyłów, a następnie przy użyciu naładowanej ujemnie elektrody przyciągając je i dopalając. W ten sposób ESP-10 jest w stanie wyłapać 95% drobnych i ultra drobnych cząstek (PM) oraz całkowitą masę cząstek o 70-75% (pomiary przeprowadzono zgodnie z norweską normą NS3058, uznawaną za najbardziej wiarygodną w zakresie wyników emisji).
Urządzenie montowane jest na wylocie i zostało dodatkowo wyposażone w wentylator kominowy, który optymalizuje ciąg. Przeznaczone jest do kominków o nominalnej mocy cieplnej maksymalnie do 10 kW. Niewątpliwą zaletą jest jego bezobsługowość. Elektrofiltr ESP-10 posiada wbudowany czujnik temperatury, który automatycznie uruchamia filtr i go wyłącza. Po rozpaleniu kominka, w ciągu 10-30 sekund urządzenie zaczyna działać, a gdy temperatura w kominie spadnie poniżej 40°C, działa jeszcze przez 30 minut, po czym przechodzi w tryb uśpienia do następnego wzrostu temperatury. Oprócz mechanizmu uruchamiania, ESP-10 posiada również funkcję automatycznego czyszczenia, mającą na celu usunięcie wszelkich nadmiarów cząstek znajdujących się wewnątrz filtra podczas spalania, dzięki czemu nie ma konieczności ręcznego czyszczenia filtra.
Filtr jest dostępny w dwóch wersjach kolorystycznych (czarnej oraz polerowanej stali). Samo urządzenie ma wysokość około 1 m i może być montowane na kominach okrągłych o średnicy od 150 do 200 mm oraz na kominach prostokątnych o maksymalnym wymiarze 250 x 250 mm. Jego waga wynosi 14 kg. Do zasilania potrzebne jest napięcie 230V. W trakcie pracy urządzenie zużywa od 50 do 90 W, a w stanie spoczynku 2 W.
Elektrofiltr ESP-10 jest wyrobem budowlanym i zgodnie z wymaganiami ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o wyrobach budowlanych spełnia wymagania do wprowadzenia do obrotu (patrz: deklaracja zgodności). Ponadto jest również urządzeniem elektrycznym w rozumieniu dyrektywy 2014/35/UE, co czyni go zgodnym z normami zharmonizowanymi dla tego typu urządzeń. Co równie istotne, urządzenie zostało tak zaprojektowane i wykonane (klapa rewizyjna), aby umożliwiało wykonanie obowiązków wynikających z art. 62 ust. 1 – przeglądy kominiarskie oraz przeglądy urządzeń służących ochronie środowiska, a także przeglądy wynikające z rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów czyszczenia kominów. Od nowego roku w ofercie pojawi się nowy model elektrofiltra ESP-25 do kominków o większej mocy grzewczej.
Zakup elektrofiltru to znaczny wydatek, ponieważ inwestor musi liczyć się z tym, że na doposażenie swojego starego kominka wyda ponad 9 000 złotych. Jednak płacąc taką kwotę, otrzymuje gwarancję, że zyska urządzenie skuteczne, bezobsługowe i przede wszystkim będzie mógł dalej użytkować swój ukochany stary kominek bez konieczności ingerencji w pomieszczenie, w którym się znajduje.
Almeva Poland Sp. z o.o.
ul. Rozwojowa 2, 44-240 Żory
tel. +48 32 7908 567
e-mail: [email protected]
www.almeva.pl
