Aby uchronić od skutków zatruć, pożarów i syndromu „chorego budynku” osoby użytkujące instalacje grzewcze z kominami, należy przeprowadzać czyszczenie kominów i ich okresowe kontrole.
Więcej artykułów o podobnej tematyce znajdziesz w dziale: ABC kominka
Elementem „końcowym” instalacji grzewczej oraz systemu wentylacyjnego zapewniającego usunięcie powietrza zużytego z mieszkania jest komin, a dokładniej przewód kominowy. Do odprowadzenia produktów spalania z palenisk opalanych paliwami stałymi służą przewody kominowe dymowe. Analogicznie do odprowadzania spalin od urządzeń zasilanych gazem lub np.: olejem opałowym służą przewody kominowe spalinowe. Natomiast zużyte powietrze usuwają przewody kominowe wentylacyjne. O tym, jak ważne jest sprawne działanie systemów odprowadzania zużytego powietrza, spalin i dymu, wszyscy wiemy. Jednak statystyki podające liczbę zatruć, podtruć i pożarów spowodowanych nieprawidłowo wykonaną lub wadliwie działającą instalacją kominową są wciąż zatrważające.
Sadza się osadza
Podczas procesu spalania paliw stałych (węgla, koksu, drewna, biomasy, ekogroszku itp.) wytwarza się „sadza”. Są to pozostałości niezupełnego spalenia paliwa w komorze kotła. Sadza częściowo wylatuje kominem ponad dach, a częściowo pozostaje na ściankach komina. Aby uchronić osoby użytkujące od skutków zatruć, pożarów i syndromu „chorego budynku”, należy przeprowadzać okresowe kontrole przewodów kominowych oraz ich czyszczenia.
Obowiązek kontroli
Obowiązek kontroli okresowej przewodów kominowych wynika z: Ustawa Prawo Budowlane – art. 5.1. Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając:
1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:
a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania.
Kontrole wykonywane są w oparciu o:
Ustawa Prawo Budowlane – art. 7.1. Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się:
1) warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie, uwzględniające wymagania, o których mowa w art. 5;
Ustawa Prawo Budowlane – art. 62.1. Obiekty powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę:
1) okresowej kontroli, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);
Osoby uprawnione do kontroli określa Ustawa Prawo Budowlane – art. 62.6 Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, powinny przeprowadzać:
1) osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim – w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych;
2) osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności.
Czyszczenie kominów – obowiązek
Obowiązek czyszczenia kominów określony jest w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów i terenów:
Rozdział 7 „Instalacje i urządzenia techniczne” §. 34:
1. W obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych, w okresach ich użytkowania:
1) od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych – co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej;
2) od palenisk opalanych paliwem stałym niewymienionych w pkt 1 – co najmniej raz na 3 miesiące.
2. W obiektach, o których mowa w ust. 1, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.
3. Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, wykonują osoby posiadające kwalifikacje kominiarskie.
Sankcje
Niestosowanie się do wymogów prawa grozi sankcjami przewidzianymi w ustawie z dnia 20.05.1971 r. – Kodeks wykroczeń art. 82, § 1 mówi: Kto nieostrożnie obchodzi się z ogniem lub wykracza przeciwko przepisom dotyczącym zapobiegania i zwalczania pożarów, a w szczególności: 1) utrudnia okresowe czyszczenie komina lub nie dokonuje bez zwłoki naprawy uszkodzeń komina i wszelkich przewodów dymowych podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
Kontrola powinna być przeprowadzona w sposób zapewniający uzyskanie wszelkich informacji służących do właściwego określenia sprawności przewodów kominowych oraz podłączeń i możliwości ich bezpiecznego użytkowania przez czas wskazany w ustawie.
Konserwację oraz kontrolę użytkownik lokalu może powierzyć jedynie osobie posiadającej odpowiednie kwalifikacje kominiarskie.
Określone jest to w Dz. U. nr 74 poz. 836 – Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16.08.1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych par. 16 u. 2: W czasie użytkowania instalacji i urządzeń należy:
1) zapewniać ich ochronę przed uszkodzeniem, wykonywać zabiegi konserwacyjne i naprawy przewidziane instrukcją użytkowania.
Z kolei par. 19 u. 2 mówi: Użytkownik lokalu wyposażonego w przewody i kanały dymowe lub spalinowe oraz wentylacyjne jest obowiązany:
1) zapewniać ich sprawność techniczną i użytkową,
2) systematycznie wykonywać czynności konserwacyjne.
A par. 19 u. 3: Użytkownik lokalu korzystający z przewodów i kanałów dymowych lub spalinowych oraz wentylacyjnych może powierzać naprawę i konserwację tych urządzeń wyłącznie osobom posiadającym świadectwa kwalifikacyjne określone w odrębnych przepisach.
Zakres prac
Kontrolę drożności przewodów kominowych przeprowadzamy przy pomocy kuli kominiarskiej posiadającej średnicę – przy przewodach tradycyjnych – (14 x 14) 125 mm, opuszczanej na sznurze z wylotu do podłączenia i obserwujemy jej przebieg w drzwiczkach rewizyjnych. Przewód nie może posiadać zawężeń i załamań większych niż przewidziane w normie. Drzwiczki powinny być umieszczone w dogodnym miejscu do przeprowadzenia sprawdzenia. Wielkość drzwiczek, szczelność oraz ich umiejscowienie powinny być zgodne z PN-85/B-4817-12. Stan łączników sprawdzany jest wzrokowo pod względem ich szczelności, odpowiedniego spadku oraz ich długości. Przy badaniu szczelności łączników można wykorzystać wykrywacz obecności CO2 lub analizator spalin.
W przypadku stwierdzenia niedostatecznego ciągu kominowego lub braku jego stabilności należy zwrócić uwagę na uszczelnienie otworów drzwiowych i okiennych. Niedostateczny dopływ powietrza zewnętrznego często jest przyczyną zwrotnego ciągu kominowego. Stosowanie mechanicznej wentylacji w pomieszczeniach, w których znajdują się paleniska opalane paliwem stałym, jest zabronione – Dz. U. nr 75 §154 1. z wyłączeniem warunku określonego w punkcie 2, to znaczy w przypadku stosowania zblokowanej wentylacji nawiewno-wywiewnej.
Kolejne prace to:
- badanie stanu technicznego kominów ponad dachem,
- badanie dostępu do przeprowadzania kontroli,
- badanie szczelności przewodów kominowych.
Po wykonaniu przeglądu i kontroli przewodów kominowych należy wypełnić protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych: wykonać szkic – rzut pionowy lub poziomy przewodów kominowych, z naniesieniem ich numeracji, numeracji pionów, naniesieniem drożności, oznaczeniem rodzaju wylotów, przypisaniu podłączeń do każdego przewodu.
Prace kontrolne i konserwacyjne dotyczące części wspólnej budynku, jakimi są przewody kominowe, jest konieczna dla zapewnienia bezpiecznego użytkowania ww. przewodów. Lokatorzy są zobowiązani do zapewnienia dostępu do kontroli przewodów kominowych oraz ich konserwacji. Przywołam tu Dz. U. 1994 nr 85 poz. 388 – Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali: „Art. 13. 2. Na żądanie zarządu właściciel lokalu jest obowiązany zezwalać na wstęp do lokalu, ilekroć jest to niezbędne do przeprowadzenia konserwacji, remontu albo usunięcia awarii w nieruchomości wspólnej, a także w celu wyposażenia budynku, jego części lub innych lokali w dodatkowe instalacje”.
Źródło: Magazyn Instalatora
