Architekci są chirurgami miast – najważniejsze wnioski z dyskusji 4 Design Days
Każde konstruktywne działanie muszą poprzedzić dialog, burza mózgów, a także konsultacje w szerokim gronie specjalistów z wielu dziedzin. Tym torem podążali również prelegenci podczas sesji inauguracyjnej 4 Design Days pod tytułem „Czas na refleksję – czy idziemy w dobrym kierunku?". Spotkanie uświetnił swoją obecnością Andy Yu, ceniony architekt o międzynarodowej sławie, Project Director w Sou Fujimoto Architects. Obok niego, w gronie prelegentów znaleźli się również: Maciej Franta, założyciel Franta Group Architects; Hugon Kowalski, architekt, właściciel UGO architecture; Marta Sękulska-Wrońska, architektka w WXCA oraz Cameron Sinclair, współzałożyciel Armory of Harmony. Cameron Sinclair podkreślał, że to architekt bierze na siebie odpowiedzialność za jakość architektury, która ma służyć przez wiele lat. Zły projekt będzie przecież stał przez dekady.
Przejdź do artykułów na temat kominków na drewno i ekologii EKOLOGIA I KOMINKI
– Sądzę, że zawód architekta stracił dzisiaj swoją pozycję w społeczeństwie m.in. przez to, że środowisko nie wpływało na procesy legislacyjne. Dlatego potrzebne są branżowe stowarzyszenia, które będą odpowiednio lobbowały i wspierały potrzebne inicjatywy – wyjaśniał Cameron Sinclair, współzałożyciel Armory of Harmony.
Trzeba jednocześnie zachować równowagę między interesem dewelopera i instytucji finansujących a potrzebami społeczeństwa. Budowa złych budynków, z których nikt nie będzie korzystał, jest nie tylko niepotrzebna, ale jest też ciosem dla miasta i środowiska.
Andy Yu podkreślał, że w poszukiwaniu świeżego spojrzenia w architekturze warto sięgnąć po inspirację z innych dziedzin życia. Na przykład w gastronomii gorącym trendem jest zasada, według której powinniśmy jeść to, co wyrośnie w odległości stu mil. Podkreślał, że w jego rodzinnej Australii ludzie lubią budować domy na swój sposób. – Nie mam nic przeciwko, bo uważam, że każdemu powinno być wolno wybierać sobie rodzaj architektury, z jaką chce żyć – opisywał Andy Yu. – Z usług różnych zawodów zaufania publicznego korzystamy rzadko albo raz na jakiś czas, a z architekturą żyjemy 24 godziny na dobę. Dlatego należy o niej rozmawiać, a nawet się o nią kłócić. Każda dyskusja daje więcej pożytku niż dziesiątki drobnych aktywności, bo pokazuje ludziom, że od dawna istnieje nauka, która rozwiązuje problemy przestrzenne, ale została w Polsce lekko zaniedbana – mówił w czasie sesji Maciej Franta.
Przyszłość miast to przyszłość świata
Według prognoz, już niebawem 75 proc. ludności świata będzie mieszać w miastach. Szacunek do miejsca, człowieka i klimatu, a także poszanowanie lokalnych tradycji, unikanie monokultury i wrażliwość społeczna, zrównoważone budowanie i długowieczność – o tym, jakie będą miasta przyszłości, dyskutowali uczestnicy sesji „#4DIVERSITY. Miasta muszą być różnorodne".
Ważna rola architektury
Pomimo że architektura i design nie walczą na polu bitwy – odbudowa zrujnowanej Ukrainy stanie się największym europejskim projektem budowlanym XXI wieku. Podczas 7. edycji 4 Design Days scenę oddano ukraińskim architektom i projektantom, by promować ich twórczość i wspólnie rozmawiać o przyszłości.
– Ukraińskie ministerstwo kultury prowadzi rejestr zniszczeń wojennych. Obecnie zdewastowano ok. 700 zabytków. W przyszłości może zaistnieć pokusa, aby odbudować to, co zniszczone, szybko i tanio, a to nie oznacza jednak dobrze i skutecznie – mówił Aleksander Baranowski z Narodowego Stowarzyszenia Architektów Ukrainy podczas sesji „#4HUMANITY". – Jedyny błąd, który możemy popełnić, to nie zrobić nic. Zacznijmy od dialogu – dodał.
Zielone pomysły na zmianę
Jednym z ważniejszych tematów tegorocznej edycji 4 Design Days było zrównoważone projektowanie. Organizatorom udało się połączyć różnorodne spojrzenia w perspektywie wyzwań ESG oraz zrównoważonego rozwoju także pod względem klimatycznym, a przy okazji pozbawić się paru złudzeń. Panel w ramach 4 Design Days ściągnął na ziemię tych, którzy optymistycznie patrzą w piękną przyszłość bezemisyjnych miast. Jego goście musieli zmierzyć się z wątpliwościami na temat zrównoważonego rozwoju i świadomości klimatycznej. Wszyscy zostaliśmy z rachunkiem sumienia do zrobienia – i to już, teraz.
– Dziś całe społeczeństwa muszą sobie uświadomić, jakie koszty trzeba ponieść, aby dostosować się do realiów świata w cieniu katastrofy ekologicznej. Kosztem może być np. czas: pójdę piechotą, zamiast podróży samochodem – zaznaczył Tomasz Borowiak z MODO Architektura podczas sesji "Ponadczasowe, zrównoważone i ładne – jak projektować budynki".
– Wszyscy powoli uczymy się tej nowej rzeczywistości. CO2 i jego ekwiwalent to nowa waluta i nią będziemy się rozliczać w budownictwie. Wiemy, że mamy redukować ślad węglowy, ale nie wiemy jeszcze niestety, do jakiego poziomu. Każdy z nas szuka equilibrium – powiedział Marcin Walewski, ekspert Polskiego Związku Firm Deweloperskich, Head of Development, GH Development.
– Społeczeństwa się starzeją. Stajemy się też gatunkiem nieco mniej stadnym niż kiedyś, widać to w zabudowie – wzrasta liczba domów jednorodzinnych. Musimy stać się bardziej inkluzywni, otwarci i mieszać ze sobą różne grupy, to jest zdrowe i potrzebne. Rozwiązaniem mogą być popularne w niektórych krajach co-livingi. To wymaga dużej elastyczności od budynków – stwierdziła Onny Eikhaug, założycielka Innovation for All AS, prezeska EIDD – Design for All Europe 2017-2021.
– Musimy pamiętać o tym, że budynek będzie miał drugie życie. On musi być elastyczny, adaptowalny do innej funkcji. Nie możemy myśleć wyłącznie na "tu i teraz". Musimy patrzeć w przyszłość i widzieć kolejną odsłonę. Szukajmy materiałów, które można poddać recyklingowi i nowej adaptacji – dodał Thomas Fagernes.
– Jestem za tym, aby podnosić jakość istniejących budynków. Musimy nauczyć się traktować je trochę jak zabytki, a wiedza związana z konserwacją starych obiektów musi być transferowana, gdzie tylko się da – stwierdziła Monika Kropiwnicka.
– Chcemy budować w sposób rozsądny. Musimy prześwietlać budynki jak rentgen, umieć policzyć wszystkie ich parametry, które przekładają się na konkretną wartość rynkową. Dużą możliwość w kontekście redukcji emisji CO2 do atmosfery daje deweloperowi wynajem mieszkań. Jeden właściciel może lepiej zarządzać pewnymi parametrami – stwierdził Marcin Walewski, ekspert Polskiego Związku Firm Deweloperskich. – Będziemy coraz częściej myśleć o tym, aby zapłacić niskie rachunki za gaz, prąd i ciepło. W tym kierunku będziemy zmierzać, to już się dzieje – dodał Marcin Walewski.
– Projektowanie przyszłości to projektowanie z myślą o różnorodności. Musimy łączyć dyscypliny, aby dojść do złotego środka. Twórzmy różne scenariusze, aby być przygotowanym na wiele okoliczności – zaznaczyła Onny Eikhaug.
Jednym z najważniejszych tematów związanych z designem był również panel dyskusyjny dotyczący recyklingu o nazwie „Recykling wkracza na salony". Jego uczestnicy dowiedzieli się, jak produkować i projektować materiały wykończeniowe, meble i dodatki z myślą o ograniczaniu konsumpcji surowców. Drewno, kamień, stal – to nie wszystkie surowce, po które sięgają producenci i twórcy wyposażenia wnętrz. Czy do tego grona dołączy innowacyjny materiał z konopnych odpadów, który zastąpić może drewno?
Gdzie umiera monokultura, rodzi się mixed-use
Czy mixed-use jest drogi, a polska planistyka pomaga w tworzeniu multifunkcyjnych projektów? Co zrobić, aby takie inwestycje nie stały się ekskluzywnymi gettami? Na te pytania również szukali odpowiedzi paneliści podczas 4 Design Days.
– Miasto zostało postrefowane, powstały wielkie ciągi komunikacji. Dziś cierpimy na korki, rozciągnięcie tkanki miejskiej w przestrzeni. Tu lekarstwem może być idea miasta 15-minutowego, która z kolei nawiązuje do średniowiecza. Tam wszystko było w zasięgu krótkiego spaceru – zaznaczył Stanisław Podkański, architekt miasta Katowice. – Historia miast sięga kilkunastu tysięcy lat wstecz. Jest z czego czerpać, wracajmy do tradycji. Nie musimy dokładnie kopiować tego co było, ale adaptujmy tamte idee – dodał ekspert.
Śląsk kusi inwestorów
Jak co roku, wydarzeniem towarzyszącym 4 Design Days było Property Forum Śląsk, czyli regionalna odsłona największej konferencji o rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce. Rozmowy z władzami samorządowymi, inwestorami i deweloperami o potencjale inwestycyjnym na rynku nieruchomości na Śląsku i Zagłębiu odbyły się podczas Dni biznesowych, 27 stycznia 2023 r.
W ostatnich latach biznes przychylnie patrzy na Śląsk. Widać to po nowych projektach biurowych i mieszkaniowych, a także kolejnych inwestycjach w Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Aby region dalej się rozwijał i przyciągał kolejne inwestycje, świat musi dowiedzieć się o potencjale inwestycyjnym Śląska – podkreślali goście wydarzenia.
Najlepsi z najlepszych
W ramach 4 Design Days odbyło się wręczenie wyróżnień Property Design Awards, rozstrzygnięto plebiscyt Dobry Design, a także przyznano nagrody w konkursie „Miasto – czy idziemy w dobrą stronę?" na najlepsze zdjęcia architektury lub przestrzeni miejskiej.
Dni otwarte dla wszystkich entuzjastów designu
Prezentacje, wystawy, warsztaty, spotkania z projektantami, a także ekspozycje ponad 150. wystawców – Dni otwarte 4 Design Days przyniosły wiele atrakcji wszystkim miłośnikom wzornictwa. Odwiedzający Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach mieli okazję poznać najnowsze trendy w wyposażeniu wnętrz, zainspirować się przy urządzaniu własnych przestrzeni i skonsultować z ekspertami projekty domów i mieszkań. Warsztaty i spotkania poprowadzili architekci, projektanci i gwiazdy telewizji m.in.: Piotr Wojtasik, dziennikarz Dzień dobry TVN; Artur Indyka, projektant, prowadzący program Meblokreacje, współprowadzący program Małe Wielkie Zmiany na antenie Canal+Domo; Katarzyna Jaroszyńska, dziennikarka Dzień Dobry TVN, prowadząca program Nieoczywiste miejsca w HGTV, Mirella i Marcin Kępczyńscy, projektanci, prowadzący program Para w remont na antenie HGTV, Jimi Ogden, projektant, artysta, stolarz; a także Tomasz Pągowski, projektant, konstruktor, prowadzący programy o urządzaniu wnętrz: Remont w 48h, Projekt Lokalny, Bitwa o Dom. Atrakcje przygotowano też z myślą o najmłodszych. W strefie 4Kids przez cały weekend odbywały się warsztaty, dzieci wzięły także udział w kreatywnej dyskusji o tym, jak powinien wyglądać wymarzony plac zabaw.
4 DESIGN DAYS to największe w tej części Europy wydarzenie rynku nieruchomości, architektury, wnętrz i wzornictwa. Organizatorem 4 DESIGN DAYS, od pierwszej edycji w 2016 r., jest Grupa PTWP, wydawca branżowych pism i portali, m.in.: propertynews.pl, propertydesign.pl, dobrzemieszkaj.pl. Grupa PTWP specjalizuje się także w organizacji kongresów, konferencji, szkoleń, seminariów i wydarzeń specjalnych na czele z Europejskim Kongresem Gospodarczym – European Economic Congress (EEC) – największą imprezą biznesową Europy Centralnej. Znany jest już termin 8. edycji 4 Design Days, która odbędzie się 25-28 stycznia 2024 r.