Sprawne funkcjonowanie kominka zależy nie tylko od prawidłowej jego budowy i stosowania odpowiedniego opału, ale także od dobrania prawidłowego do wymagań paleniska przewodu kominowego i właściwej jego budowy. Przepisy prawa budowlanego oraz Polskie Normy odnośnie kominów narzucają wiele wymagań w tym zakresie. Zgodnie z nimi oraz dostępną wiedzą techniczną bezpieczny komin:
Po pierwsze: jest samodzielny, przeznaczony tylko dla jednego urządzenia kominkowego
Pod żadnym pozorem nie jest dopuszczalne podłączenie do jednego komina kilku palenisk kominkowych.
Więcej artykułów o podobnej tematyce znajdziesz w dziale: ABC kominka
Po drugie: ma prawidłowy przekrój
Przewód kominowy powinien być prosty, a jego przekrój taki sam na całej długości. Jednak jeśli względy konstrukcyjne zmuszają do ominięcia jakiejś przeszkody, przy długości komina większej niż 5 metrów możemy odchylić go zaledwie o kąt mniejszy niż 20°. Przy długości przewodu kominowego poniżej 5 metrów, kąt odchylenia może się zwiększyć aż do 45°. Do ominięcia przeszkód stosujemy kolanka, jednak należy pamiętać, że maksymalna długość instalacji w skosie nie może przekraczać 2 metrów, a każde takie załamanie powoduje zmniejszenie ciągu kominowego, a więc konieczność wydłużenia instalacji.
Ogólna reguła jest prosta: do prawidłowego funkcjonowania paleniska o przeciętnych rozmiarach, przekrój przewodu dymowego powinien wynosić minimum 400 cm2 i powinien mieć kształt zbliżony do kwadratu lub koła (najkorzystniejszy jest kształt okrągły, najmniej korzystny jest prostokątny, także w przypadku ewentualnej modernizacji komina przez jego orurowanie) oraz posiadać średnicę 200 mm. Małe wkłady kominkowe mogą się zadowolić średnicą komina 150 mm (lub wymiarami 14 × 14 cm), a piecyki wolno stojące nawet jeszcze mniejszą. Z kolei paleniska panoramiczne o szerokości metra lub więcej, czy z unoszonymi drzwiczkami, będą miały wymagania kominowe zbliżone do paleniska otwartego, a takie kominki wymagają często przekroju 250 mm. Dlatego też jeżeli mamy przewód kominowy o konkretnym przekroju i wysokości, to dobierajmy do niego odpowiedni wkład kominkowy. Wśród parametrów palenisk znajdziemy także informację, jaki jest wymagany do danego wkładu przekrój komina. Pamiętajmy również o tym, że zbyt duży przekrój przewodu kominowego może być równie zły, jak przekrój zbyt mały.
Po trzecie: jest szczelny, prowadzony w sposób ciągły i wykonany z niepalnych materiałów
Wszystkie połączenia elementów tworzących komin powinny być szczelne w zakresie maksymalnego ciśnienia spalin. Pamiętajmy, że niedopuszczalne jest wykonywanie połączeń elementów w stropach, gdyż może to grozić pożarem. Oczywistym jest, że komin powinien być wykonany z niepalnych, dopuszczonych przez normy materiałów.
Komin powinien być prowadzony w sposób ciągły od fundamentu aż do wylotu ponad dach. Niedopuszczalne jest budowanie komina w odcinkach od stropu do stropu.
Po czwarte: musi mieć odpowiednią wysokość, by zapewnić właściwy ciąg
Minimalna wysokość komina powinna wynosić 4 metry, a wysokość optymalna to 5÷6 metrów. Ta reguła obowiązuje zarówno w przypadku budowanych kominków z paleniskami tradycyjnymi, jak również kominków zaopatrzonych we wkłady grzewcze.
Ważnym parametrem jest wysokość komina ponad dachem. W zależności od kształtu dachu, powinniśmy stosować się do odpowiednich wytycznych. W przypadku:
- dachów stromych o kącie pochylenia większym niż 12°, pokrytych materiałem łatwo zapalnym – wyloty przewodów powinny się znajdować 60 cm powyżej poziomu kalenicy. W przypadku dachów pokrytych materiałem niepalnym, wyloty powinny się znajdować minimum 30 cm ponad powierzchnią dachu oraz co najmniej 100 cm od kalenicy lub według zasad przypadku wyżej;
- dachów płaskich nachylonych pod kątem mniejszym niż 12° – wyloty przewodów kominowych powinny znajdować się co najmniej 60 cm powyżej poziomu kalenicy, niezależnie od tego, z jakiego materiału wykonane zostało pokrycie dachu;
- dachów płaskich o dowolnym materiale pokrycia lub o innym kształcie, na których występują przeszkody (murki, attyki, inne kominy, różnice w wysokości sąsiednich dachów itp.) – gdy przeszkoda znajduje się w odległości mniejszej niż 150 cm, wyloty kominów powinny znajdować się minimum 30 cm powyżej poziomu wierzchu przeszkody. W przypadku odległości pomiędzy 150 a 300 cm, wierzch wylotów powinien znajdować się minimum 30 cm ponad linią wyznaczoną przez opadającą pod kątem 12° płaszczyzną wyprowadzoną z najwyższego punktu przeszkody. W przypadku odległości większych niż 300 cm, minimum 30 cm ponad pokryciem dachu.
Po piąte: powinien mieć wyczystkę i otwór rewizyjny
Kontrole stanu komina odbywają się między innymi przez otwór rewizyjny, a wyczystka umożliwia usunięcie nieczystości, które się w kominie gromadzą. Dlatego okienko rewizyjne powinno być ustawione w takiej pozycji, aby możliwy był dostęp do wyczystki... bez konieczności kosztownej rozbiórki kominka. Wyczystka powinna znajdować się poniżej podłączenia czopucha lub nad dnem komina. Dolna krawędź otworu wyczystnego usytuowanego w pomieszczeniu, w którym znajduje się urządzenie grzewcze, powinna znajdować się 30 cm nad podłogą. Otwór wyczystny powinien być szczelnie zamknięty, zamknięciem wykonanym z niepalnego materiału.
Po szóste: czasami wymaga stosowania zabezpieczenia przed odwróceniem ciągu
Niekorzystne usytuowanie komina i wiejący wiatr może spowodować pojawienie się w instalacji podciśnienia, a tym samym wywołać niebezpieczny ciąg wsteczny spalin, dlatego w II i III strefie obciążenia wiatrem przepisy wymagają stosowania nasad kominowych. Nasady zalecane są także, gdy komin znajduje się w pobliżu przeszkód architektonicznych. W skrajnych przypadkach na wylot komina można założyć mechaniczne urządzenie wspomagające ciąg kominowy, tzw. regulator ciągu. W takim wypadku należy zwrócić uwagę na właściwy dobór takiego urządzenia. Żadne mechaniczne urządzenie wspomagające ciąg kominowy nie może bowiem ograniczać przepływu spalin w kominie w przypadku spoczynku lub awarii urządzenia (np. w razie braku prądu w wentylatorach z napędem elektrycznym).
Po siódme: musi być odpowiednio połączony z wkładem
Pisałam już o wymaganej szczelności i przekroju komina, ale przypomnijmy jeszcze raz. Miejsce włączenia czopucha do komina musi być wykonane za pomocą szczelnej, niepalnej rozety. Niezgodność przekrojów wejścia do komina oraz króćca przyłączającego jest szkodliwa. Większy o 5÷10 mm przekrój króćca jest niedopuszczalny, bo wpychając go na siłę, uszkodzić możemy kosztowny element komina (trójnik). Z kolei próba uszczelnienia różnicy pomiędzy przekrojem trójnika o wymiarze 200 mm a króćcem o wielkości 160 mm jakimś silikonem i wełną mineralną, wcześniej czy później oznacza rozszczelnienie, dym w domu, a nawet pożar. Dodatkowo montując komin, trzeba w odpowiednim miejscu wyprowadzić trójnik przyłączenia paleniska. Odpowiednie miejsce to miejsce dostosowane do wysokości paleniska. Przykładowo, palenisko ma 1,5 metra wysokości, posiada jeszcze nasadę dopalającą o wysokości 0,7 metra. W takim przypadku trójnik powinien znaleźć się na wysokości około 2,5 metra. Zamontowany niżej, mimo doskonałych pozostałych parametrów komina, będzie nieprawidłowy.
Po ósme: wymaga czyszczenia i konsultacji kominiarskich
Kominiarze przynoszą szczęście nie przypadkowo. W związku z wieloma czynnikami wpływającymi na prawidłowy ciąg w przewodzie dymowym, wskazane jest skorzystanie z opinii kominiarza przed rozpoczęciem budowy kominka. W wielu krajach jest to obligatoryjne! Kontakt z kominiarzem przyda się także w trakcie eksploatacji kominka. Raz w roku powinien on przeprowadzić wymaganą przepisami kontrolę techniczną przewodów kominowych. Dodatkowo prawo wymaga, by paleniska opalane paliwami stałymi, np. drewnem, były czyszczone co najmniej 4 razy do roku, a opalane gazem dwa razy do roku. Co prawda możemy robić to samodzielnie, ale po zakończeniu sezonu i przez rozpoczęciem kolejnego warto, by nasz komin obejrzał jednak specjalista. Na stronie www.kominiarze.info Korporacja Kominiarzy Polskich prowadzi internetowy ogólnopolski rejestr mistrzów kominiarskich uprawnionych do dokonywania badania technicznego przewodów kominowych i wydawania odpowiednich protokołów i ekspertyz.
Podsumowując
Bardzo ważną sprawą dla prawidłowego funkcjonowania kominka jest dobór odpowiedniego komina. Prawidłowo dobrany i wykonany komin ma duży wpływ na właściwy ciąg, co przekłada się na jakość spalania i optymalne zużycie paliwa. Nowoczesne kominy są stosunkowo proste i szybkie w budowie, co nie oznacza, że można je postawić samodzielnie. Warto zdać się na wiedzę specjalisty, który zadba, aby system kominowy nie tylko był dostosowany do urządzenia, ale również spełniał podstawowe wymagania ukonstytuowane w wiedzy technicznej i w przepisach prawa.
Aldona Mazurkiewicz
