Program antysmogowy Ekoalternatywa,
wkładem branży rzemiosła zduńskiego do Programu „Czyste Powietrze”
Cel:
1. Wprowadzić techniczne i prawne zabezpieczenia eksploatacyjne zapewniające czyste spalanie biomasy drzewnej, w budowanych przez zdunów ogrzewaczy pomieszczeń
2. Wprowadzić prospołeczny i ekonomiczny czynnik, skuteczniej motywujący do szybszej wymiany starych palenisk niż tylko dotacje
3. Obniżyć koszty dotacji do wymiany starych palenisk i termomodernizacji
4. Zwiększyć bezpieczeństwo i niezależność energetyczną mieszkańców i kraju
5. Zwiększyć wykorzystanie drewna jako OZE w ogólnym bilansie energetycznym
6. Przyczynić się do ochrony klimatu przez zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery
Korzyści:
a. Skoro już można wprowadzić techniczne i prawne zabezpieczenia gwarantujące czyste i bezpieczne ekologicznie spalanie biomasy drzewnej w domowych piecach i kominkach,
to nie istnieją już żadne powody, by likwidować indywidualne źródła ciepła budynków mieszkalnych i ograniczać spalania drewna – polskiego OZE.
b. Ponieważ ogrzewanie domów kominkami, a tym bardziej współczesnymi piecami pokojowymi (piecokominkami) może być 2-krotnie tańsze niż ogrzewanie węglem i 4-krotnie tańsze niż gazem czy ciepłem sieciowym,
- powstaje naturalny czynnik ekonomiczny motywujący do wymiany starych palenisk („kopciuchów”) i nie ma już powodu, by w działaniach antysmogowych promować tylko drogie ogrzewanie sieciowe oparte na spalaniu paliw kopalnych.
c. Ponieważ obowiązujące wymagania zapotrzebowania budynków mieszkalnych na ciepło, promując wykorzystywanie biomasy jako OZE w miejsce nieodnawialnych paliw kopalnych, wprowadzają ponad pięciokrotnie niższy współczynnik nakładu dla biomasy - Wi 0,2 niż dla gazu, węgla, oleju - Wi 1,1 (zob. Tab. 3),
- dlatego można dziś nawet kilkukrotnie obniżyć koszty termomodernizacji, jeżeli likwidowane stare piece zamieniłoby się na współczesne instalacje grzewcze spalające drewno – biomasę drzewną (w sposób gwarantujący niską emisję).
d. Jeżeli program dotacji zostałby skierowany głównie na pokrycie kosztów instalowania dodatkowych urządzeń zabezpieczających i wykluczających możliwość nieekologicznego spalania,
- to dzięki takiemu wsparciu upowszechniłoby się stosowanie zapewniających najtańsze ciepło współczesnych ogrzewaczy pomieszczeń na biomasę drzewną, przyspieszyła wymiana starych palenisk, a przez to redukcja zanieczyszczeń.
Uzasadnienie propozycja rzemiosła zduńskiego
− Program „Czyste Powietrze”, łączy termomodernizację starych budynków i wymianę starych kotłów ze stosowaniem instalacji gazowych czy przyłączaniem do sieci ciepłowniczej. Propozycja zdunów chce wzorem innych krajów europejskich wprowadzić możliwość szerszego proekologicznego wykorzystywania drewna – biomasy drzewnej w indywidualnych instalacjach grzewczych budynków mieszkalnych. To najtańszy sposób skuteczne zwiększenie mixu energetycznego i wykorzystania OZE.
− Propozycja rzemiosła zduńskiego pozwala usunąć główną przeszkodę, jaką jest opór i obawa znacznej części dzisiejszych użytkowników starych palenisk przed wprowadzeniem o wiele droższego ogrzewania. Wielu wolałoby ponosić trud indywidualnego, ale za to tańszego ogrzewania, niż bardziej wygodnego – ale znacznie droższego. Trzeba zatem, zapewniając możliwość dostępu do nawet 2-krotnie tańszego ogrzewania, równocześnie zagwarantować wyłącznie niskoemisyjny sposób użytkowania takich urządzeń.
− Miarą naszego człowieczeństwa i naszej kultury jest nasz stosunek do ludzi słabszych i biedniejszych. Jeżeli Program „Czyste Powietrze” stworzy warunki do stosowania najtańszego, a zarazem zagwarantowanego proekologicznego ogrzewania, stanie się programem prawdziwie prospołecznym, który w szybkim czasie stanie się w ten sposób masowym. Jeżeli branża kotlarska może zagwarantować dziś niskoemisyjne spalanie węgla (ekogroszku) w spełniających współczesne wymogi emisyjne Ekoprojektu kotłach (V klasy), to branża zduńska może to uczynić tym bardziej skutecznie, gdyż głównie wytwarza i instaluje dziś urządzenia, umożliwiające spalanie wyłącznie drewna – biomasy drzewnej.
− Skoro wprowadzające Dyrektywę PE i R 2010/31/UE obowiązujące przepisy dopuszczają możliwość kilkukrotnego obniżenia kosztów termomodernizacji przy stosowaniu do ogrzewania biomasy jako OZE, to dlaczego NFOŚiGW oraz budżety gminne, miałyby ponosić o wiele wyższe koszty termomodernizacji tylko dlatego, że przy wymianie starych palenisk preferuje sie kopalne źródła energii, a pomija biomasę? (zob. Tab. 3),
− Jest rzeczą naturalną, że o wielomilionowy rynek ogrzewania budynków mieszkalnych walczy dziś wiele branż związanych z energetyką. Dlatego tak ważnym jest, by programy ochrony powierza nie zostały wykorzystane do preferowania jednych, kosztem drugich, lecz by stworzyły sprawiedliwe i równe warunki wykorzystywania źródeł energii dla wszystkich podmiotów gwarantujących proekologiczne ogrzewanie. Nie powinny też one wprowadzać rozwiązań powodujących negatywne skutki społeczne (np. pozbawiania mieszkańców dostępu do najtańszych źródeł ciepła, czy utraty bezpieczeństwa i niezależności energetycznej).
Sposób ZABEZPIECZENIA CZYSTEGO SPALANIA DREWNA
w Programie Antysmogowym Rzemiosła Zduńskiego EKOALTERNATYWA
- Nie tylko kotły, ale również budowane przez zdunów tzw. miejscowe ogrzewacze powietrze a zwłaszcza współczesne piece pokojowe, mogą zapewnić dziś stałe ogrzewanie budynków mieszkalnych podczas spalania drewna – biomasy drzewnej.
- Program przedstawia szczegółowe rozwiązania możliwych do wprowadzania zabezpieczeń, pozwalających zagwarantować czystą emisję przy spalaniu drewna w domowych piecach i kominkach.
- Program Antysmogowy Rzemiosła Zduńskiego EKOLATERNATYWA został przygotowany przez specjalistów zawodowo wykonujących rzemiosło zduńskie, jak i przez współpracujących z nimi pracowników naukowych z największych krakowskich uczelni (AGH i UJ), którzy obecnie opracowują wyniki badań potwierdzających skuteczność zaproponowanych rozwiązań.
- Przedstawione propozycje, ukazują możliwość wprowadzenia dostosowanych do lokalnych potrzeb klimatycznych wyższych klas dopuszczalnej emisji oraz zróżnicowanych klas zabezpieczeń eksploatacyjnych, które mogą nawet zupełnie wyeliminować jakiekolwiek niebezpieczeństwo powstawania ryzyka zanieczyszczania powietrza podczas spalania paliw stałych.
- Propozycje zabezpieczeń emisyjnych i eksploatacyjnych w domowych instalacjach grzewczych spalających drewno- biomasę drzewną przedstawiają Tabele 1 i 2:
- Program zakłada, że odpowiedzialni za poprawę jakości powietrza w konkretnym regionie, będą mogli wybrać właściwą klasę dopuszczalnej emisji, oraz wymaganą klasę zabezpieczeń eksploatacyjnych.
Dostosować prawo i przywrócić europejskie rozwiązania
− Oprócz przedstawionych zabezpieczeń emisyjnych i eksploatacyjnych, branża rzemiosła zduńskiego proponuje także przywrócenie w naszym kraju, obowiązujących w większości krajów europejskich regulacji, które wykluczą niebezpieczeństwo niewłaściwego montażu i budowy tego rodzaju instalacji grzewczych.
Wymagają one konieczności posiadania potwierdzonych kwalifikacji zawodowych dla wszystkich chcących wykonywać zawodowo tego rodzaju instalacje. Urządzenia branży zduńskiej, jeżeli mają być montowane w sposób bezpieczny dla użytkowników, i w sposób niezagrażający szkodliwą emisją, muszą być wykonywane wyłącznie przez osoby, które posiadają stosowną wiedzę zdobytą w szkołach branżowych lub nabytą na kursach dokształcania zawodowego, oraz potwierdzone egzaminami kwalifikacje do wykonywania zawodu (czeladnik, mistrz). Powinni też należeć do podstawowych rzemieślniczych organizacji zawodowych np. cechów zduńskich, zapewniających stałe podnoszenie i weryfikowanie zdobytych kwalifikacji.
Zawód zduński wiąże się z odpowiedzialnością za bezpieczeństwo użytkowników ( czad, pożar ) jak i ochronę środowiska ( wysokie wymagania emisyjne ). Dlatego w sposób, szczególny domaga się przywrócenia wymogu wykonywania go wyłącznie przez osoby które zdobyły i posiadają potwierdzone kwalifikacje zawodowe. Nie wystarczy bowiem tylko wyprodukować niskoemisyjne urządzenia, ani nie wystarczy wprowadzić obowiązek montowania do nich dodatkowych zabezpieczeń eksploatacyjnych. Potrzeba jeszcze gwarancji, że budujący i montujący tego rodzaju instalacje grzewcze wykonają to w sposób całkowicie bezpieczny tak dla użytkowników, jak i dla „czystego powietrza”.
Dlatego, przywrócenie sprawdzonych i funkcjonujących przed laty struktur rzemieślniczych jest warunkiem skuteczności proponowanych zabezpieczeń emisyjnych, które umożliwiłyby ponad połowie mieszkańców naszego kraju, dostęp do najtańszego a przy tym gwarantującego proekologiczne spalanie źródła ciepła z drewna – polskiego OZE.
Starszy Cechu Jacek Ręka
