Warunki Techniczne to lista wymogów, jakie musi spełnić budynek nowy lub modernizowany (wszystko, co podlega pod pozwolenie na budowę), której celem jest wymuszenie odpowiedniego standardu energooszczędności. Pozwolenia na budowę wydane od 1. stycznia 2021 będą już podlegać pod nowe Warunki Techniczne.
Więcej ciekawych artykułów znajdziesz na stronie głównej KOMINKI.ORG.
Czasy, gdy budynek był dziurawy jak sito i nikt się tym nie przejmował, bo opał był względnie tani – minęły bezpowrotnie. Dzisiejszy budynek ma zużywać jak najmniej energii. A dokładniej: energii nieodnawialnej – tej, której produkcja kosztuje i obciąża środowisko oraz w różnym stopniu także zdrowie ludzi. Warunki Techniczne, które zaczną obowiązywać od stycznia 2021 roku są już bardzo restrykcyjne i trzeba się już porządnie nagimnastykować, aby nowe wymagania spełnić:
- rozsądnie wybrać projekt i lokalizację,
- izolować co się da i najlepiej jak się da,
- odzyskiwać co się da (wentylacja mechaniczna z rekuperacją),
- w jak największym stopniu zasilać dom energią odnawialną.
To, co nas najbardziej interesuje, to światek ogrzewania, który nowe Warunki Techniczne 2021 mają szansę wywrócić do góry nogami. Oberwie nie tylko opluwany z każdej strony węgiel, ale tak samo w odstawkę pójdzie wielbiony za "antysmogowe właściwości" gaz ziemny. Najkorzystniejsze okaże się ogrzewanie biomasą (drewno / pellet) – które do tej pory w narracji "antysmogowej" niesłusznie sadzane było na jednym wózku z węglem.
Ważne współczynniki
Warunki Techniczne przypisują różnym źródłom energii swoistą punktację zależną głównie od ich emisyjności i stopnia odnawialności. Im punktacja wyższa – tym gorzej, tym trudniej z danym źródłem ciepła osiągnąć wymagany Warunkami Technicznymi maksymalny możliwy nakład energii nieodnawialnej.
Nowa punktacja nadaje współczynniki dla:
- Miejscowego wytwarzania energii w budynku:
- 1,10 dla: olej opałowy, gaz ziemny, gaz płynny, węgiel kamienny, węgiel brunatny,
- 0,00 dla: energia słoneczna, energia wiatrowa, energia geotermalna,
- 0,20 dla biomasy (drewno, pelet),
- 0,50 dla biogazu.
2. Dla ciepła systemowego:
- 0,80 ciepło sieciowe z kogeneracji: węgiel kamienny lub gaz,
- 0,15 ciepło sieciowe z ciepłowni: biomasa, biogaz,
- 1,30 ciepło sieciowe z ciepłowni: węgiel kamienny,
- 1,20 ciepło sieciowe z ciepłowni: gaz lub olej opałowy,
- 3,00 sieć elektroenergetyczna systemowa: energia elektryczna.
W praktyce - nawet jak projektantowi wyjdzie z wyliczeń, że budynek zużywa mało energii, ale ta jest dostarczona z gazu – no to musi to przemnożyć wartość razy 1.1, a jak z prądu – to razy 3! To powoduje, że aby spełnić wymagania WT musi robić ogromne akrobacje, by zmniejszyć zapotrzebowanie na energię.
Drewno na piedestale
Warunki Techniczne 2021 nareszcie słusznie faworyzują biomasę. Wybierając drewno/pellet do ogrzewania domu nie trzeba stawać na rzęsach w kwestii izolacyjności i odzysku ciepła. Nawet budynek z wentylacją grawitacyjną spełni wymogi zużycia nieodnawialnej energii pierwotnej z dużym zapasem (czego nie można powiedzieć o pompie ciepła). Według punktacji w Warunkach Technicznych biomasa jest drugim najlepszym (po energii słonecznej, wiatrowej i geotermalnej) źródłem energii.
Węgiel, gaz, olej opałowy – przejście przez ucho igielne
O ile po poprzedniej aktualizacji Warunków Technicznych problematyczne stało się ogrzewanie domu prądem, który w Polsce pochodzi z węgla, to teraz pod topór idą węgiel, gaz i olej opałowy. Warunki Techniczne 2021 nie zakazują stosowania paliw kopalnych – jedynie do tego dość mocno zniechęcają.
Od 2021 roku zastosowanie wyłącznie kotła węglowego, gazowego lub olejowego do ogrzewania domu stanie się prawie niemożliwe.
- nie da się zastosować wyłącznie kotła na w/w paliwa kopalne – ale da się zmontować zestaw z takim kotłem oraz z udziałem źródła energii odnawialnej, który w połączeniu z izolacją i odzyskiem ciepła z wentylacji pozwoli przejść przez sito Warunków Technicznych;
- zatem da się upchnąć do nowego budynku kocioł gazowy lub węglowy, ale nawet mimo wykorzystania w jakimś stopniu energii odnawialnej (np. dołożenia kolektorów słonecznych do grzania CWU) może być konieczne mocne podkręcenie wielu innych parametrów (izolacji, wentylacji itp.), aby budynek przeskoczył poprzeczkę Wymogów Technicznych – co finalnie może się okazać bezsensowne ekonomicznie.
Pompa ciepła dostaje zadyszki
Choć pompa ciepła w dużej mierze korzysta z energii odnawialnej (wyciąga z powietrza lub z gruntu ciepło, które przybyło tam ze słońca) to jednak z racji zasilania polskim mocno węglowym prądem będzie miała nieliche trudności w spełnieniu Wymagań Technicznych od 2021 roku.
- Pierwsza z brzegu powietrzna pompa ciepła bez fotowoltaiki raczej nie spełni WT 2021, nawet w świetnie zaizolowanym budynku, z wentylacją z odzyskiem ciepła.
- W przeskoczeniu progu WT 2021 pomoże albo dodanie fotowoltaiki, albo wybór pompy ciepła w wyższej niż przeciętna klasie efektywności (powietrznej lub gruntowej).
Mimo wszystkich tych zabiegów pompa ciepła spełni wymagania zużycia energii nieodnawialnej zaledwie na styk – wszystko przez ten polski węglowy prąd. Możliwe, że w kolejnych latach, przy rosnącym udziale OZE, "punktacja" oddająca udział energii nieodnawialnej dla prądu zostanie nieco obniżona i pompy ciepła będą miały ciut łatwiej.
Wszystko się liczy
Dla spełnienia nowych Wymagań Technicznych od 2021 roku trzeba będzie zwrócić uwagę na wiele rozmaitych detali budynku jednocześnie. Najbardziej pomaga:
- wybór biomasy jako podstawowego źródła ciepła,
- zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- podgrzewanie wody kranowej (CWU) za pomocą kolektorów słonecznych lub fotowoltaiki w połączeniu z porządną izolacją rur,
- wybór projektu budynku o możliwie zwartej bryle,
- wybór działki ze znacznym dostęp światła słonecznego.
Przy czym na miano wręcz złotego środka zasługuje biomasa – ogrzewanie oparte na drewnie lub pellecie wygrywa gonitwę w cuglach. Reszta parametrów, np. izolacyjność poszczególnych elementów budynku, może wtedy być na minimalnym wymaganym poziomie.
Z kolei chcąc mimo wszystko mieć kocioł gazowy lub węglowy, trzeba będzie zatroszczyć się o każdy z w/w detali po kolei, dodatkowo mocno podkręcić standard izolacyjności całego budynku, aby udział zużycia energii nieodnawialnej nie przekroczył zadanej granicy. Mimo to jest możliwe, że przy niekorzystnym układzie jakichś czynników (np. fikuśna bryła budynku, słaby dostęp słońca do wnętrz) po prostu nie da się zainstalować ogrzewania gazowego lub węglowego w danym budynku.
Wojciech Treter
Pełna wersja artykułu dostępna tutaj.
Źródło: czysteogrzewanie.pl
