Piece cylindryczne czyli urok krągłego klasyka
Gdzie szukać pierwowzoru piecowego okrąglaka? Wiele cylindrycznych pieców zdobi europejskie pałace i dwory niegdyś znamienitych rodów. Historyczne piece cylindryczne były wykonywane przez najlepsze europejskie pracownie ceramiczne. Często zdobiły je rzeźbione lub misternie wykonane kafle oraz, zazwyczaj, ozdobna i przykuwająca uwagę korona. Piece te również dzisiaj wzbudzają zachwyt. Tak bardzo, że często doczekały się replik lub poddawane są kosztownej renowacji, jak też są dawką inspiracji dla współczesnych cylindrycznych projektów pieców i kominków kaflowych
Cylindryczny piec lub kominek - ponadczasowy wzór kominka
W czasie ponad dwóch tysięcy lat nowożytności ludzkość cały czas tworzy. Mamy to szczęście, że możemy czerpać niemal z każdej epoki historycznej, a dostępność wiedzy na temat określonych wzorców jest niemal na wyciągnięcie ręki – albo raczej klawiatury lub ciekłokrystalicznego ekranu smartfona. W kwestii wzornictwa historyczne inspiracje są szczególnie cenne. Niektórzy mówią, że wszystko już było, i aby stworzyć nową jakość, wystarczy znaną formę inaczej ująć, oprawić, połączyć lub zmienić detale. Tak jest z piecami cylindrycznymi. Okazuje się, że ta forma jest na tyle atrakcyjna, że chętnie wykorzystywana jest w realizacjach nie tylko piecowych, ale i kominkowych. Kaflowe cylindryczne kominki do złudzenia przypominają swoje pierwowzory, czyli piecowe okrąglaki. Co je różni? – palenisko. Palenisko kominkowe przystosowane jest do mniejszych obciążeń cieplnych. Inaczej się w takich paleniskach pali, a główną funkcją ich konstrukcji nie jest ogrzewanie. Oczywiście kaflowe kominkowe okrąglaki mają zdolności akumulacyjne, bo przecież grzechem byłoby nie wykorzystać drzemiącego w kaflach potencjału, a korzystając z dostępnej wysokości bryły można przecież dołożyć nad paleniskiem elementy akumulacyjne. Natomiast potencjał grzewczy cylindrycznego kominka z pewnością będzie mniejszy niż pieca, który ma więcej masy akumulacyjnej, a w swoim wnętrzu specjalną konstrukcję kanałów lub specjalnych półek, które spowalniają drogę spalin i więcej energii pozostawiają w szamotowym wnętrzu pieca i jego ceramicznej (w nowoczesnej formie również steatytowej) zabudowie. Różnicę między kominkowym a piecowym okrąglakiem widać już na pierwszy rzut oka. Kominkowy wkład potrzebuje wentylacji, a co za tym idzie – konieczna jest obecność kratek: wlotowej na dole i wylotowych na górze obudowy. W przypadku kaflowych form – kratki będą kaflowe. Jednak okrąglak wcale nie musi być z kafli…
Klasyczny cylindryczny piec kaflowy czy kominkowy lub piecowy "okrąglak" w nowoczesnym wydaniu?
Jak wspomniałam wcześniej, czasami wystarczy mała zmiana, aby otrzymać nową jakość. Powiem więcej, często mała zmiana może okazać się fundamentalna. Tak jest w przypadku nowoczesnych form cylindrycznych pieców i kominków. Opływowy kształt, ubrany w nowoczesne materiały wykończeniowe, jak beton, steatyt lub tynk, zyskuje zupełnie inny charakter i jest formą odpowiednią do współczesnych wnętrz i dla zwolenników nowoczesnych form. Często cylindryczne piece i kominki tak „ubrane” są minimalistyczne, a jedyną ozdobą jest opływowy kształt bryły i, oczywiście, widoczny za szybą drzwiczek ogień. Tego typu kominki i piece zazwyczaj są gotowymi propozycjami kominkowych producentów i sprzedawane są w zestawach: palenisko plus zabudowa – do szybkiego montażu przez profesjonalistę. Takich propozycji na rynku jest coraz więcej, stąd też coraz bardziej widoczna jest moda na nowoczesne, prefabrykowane cylindryczne formy.
Pękaty lub smukły, z bogato zdobioną koroną lub bez, z kaflami ryflowanymi czy malowanymi, a może minimalistycznie i bez kafli? Cylindryczne formy kominków i pieców łączy delikatność obłej, krągłej formy, a bogactwo możliwości sprawia, że bez problemu taka forma odnajdzie się zarówno w eleganckiej willi, w której postawiono na uniwersalny, klasycyzujący styl, jak i w nowoczesnym podmiejskim domu czy szeregówce w centrum miasta. Co więcej, owalna forma może zostać wzbogacona o dodatkowe ławki czy siedziska, co szczególnie pasuje do kaflowych propozycji, bo taka ławka nie tylko jest siedziskiem, ale – mówiąc nieco rubasznie – ma moc podgrzania naszych pup – co dla zmarzluchów w zimowe wieczory jest bezcenne!
Ponadczasowy wdzięk, uniwersalność i harmonia między tradycją a nowoczesnością. Współczesny okrąglak czerpie z najlepszych wzorców.
Aldona Mazurkiewicz
z-ca redaktora naczelnego magazynu "Świat Kominków"
prowadząca portal kominki.org
